Prostat , gırtlak ve meme kanserleri, çocuk tümörlerinin ve diğer kanser türlerinin ışın tedavisinde kullanılan tomoterapi cihazı ile hastalara verilen üç boyutlu ışın direkt tümör yatağına verilerek daha etkili ama daha az radyasyonla tedavi yapılmaktadır.
"KANSER, TEDAVİSİ OLMAYAN BİR HASTALIK DEĞİL "
Dicle Üniversitesi Hastanelerinde İstanbul'daki hastanelerde bile bulunmayan son teknoloji ürünü tomoterapi cihazı ile kanser tedavisine başlandığına dikkat çeken Başhekim Prof. Dr. Sait Alan, "Prostat, gırtlak ve meme kanseri ile çocuk tümörleri ve diğer kanser türlerinin tedavisinde kullanılan tomoterapi cihazı ile hastalara verilen üç boyutlu ışın direkt tümör yatağına verilerek, daha etkili ve daha az radyasyonla tedavi yapılmaktadır" dedi.. Günümüzde özellikle görüntüleme metotlarında teknolojik gelişmelerin kanserin çok erken evrelerde teşhis edilmesini sağladığını vurgulayan Prof. Dr. Alan, "Böylece en iyi tedavi metotlarıyla tedavilere olanak sağlanmaktadır. Radyoterapi alanında tıp teknolojisinin kullanımı, kemoterapi alanında da yeni bulunan ilaçlar, kanseri tedavisi olmayan bir hastalık olmaktan çıkarıyor. Bu gelişmelerden en önemlilerinden birisi de radyasyon onkolojisi alanında yeni bir teknoloji olan ve üç boyutlu tedavi olanağı sağlayan tomoterapi cihazıdır" diye konuştu.
Kanser tedavisinde son nokta
Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı Başkanı Doç.Dr. Burhanedtin Zincircioğlu de konuşmasında, kanser tedavisinde son nokta olan ve Türkiye'de birkaç merkezde bölgede sadece D.Ü. Hastanelerinde bulunan tomoterapi cihazının üstünlüklerini şöyle anlattı:
"Tomoterapi; Kanser tedavisinde, sağlıklı dokuya zarar vermeden, bütün bileşenleri gantri üzerinde olan bir lineer hızlandırıcıdır. Bu cihazla aynı anda farklı yerleşimde olan tümörlerin tedavisi mümkün olmaktadır. Bu cihaz vücudun çeşitli yerlerinde bulunan birden çok kitleyi aynı anda ışınlama kapasitesine sahiptir. Diğer cihazlarla tedavi süresince tek bir lokalizasyonda bulunan kitle tedavi edilirken, tomoterapi cihazı ile tek bir tedavi süresinde 40 x 160 cm.lik bir bölgeyi hiçbir ara vermeden ışınlayarak güvenilir ve hassas bir tedavi yapılabilmektedir. Dolayısıyla tüm vücut ışınlaması, beyin ve omuriliğin beraberinde ışınlaması durumunda etkin bir tedavi cihazıdır." dedi.
Tomoterapi nasıl çalışır?
Doç.Dr.Burhanedtin Zincircioğlu, tomoterapi cihazının çalışmasını şöyle anlattı; "Hastanın etrafında 360 derece dönerek bir sarmal (helikal) hareketi ile ışın demetinin yoğunluğunu ayarlayarak ışınlama yapar. Bir uyum içerisinde hareket eden çok yapraklı kolimatör (MLC) milisaniyeler içerisinde hareket ederek hastanın etrafında birden fazla farklı yoğunlukta foton radyasyon üretir. Bu arada tedavi sırasında tedavi masası da hareket eder.
Diğer cihazlardan farklı olarak büyük alan ışınlamalarında alan boyutunu 40 X160 cm.'e kadar açabilmesi ile güvenilir ve hassas bir tedavi yapabilmektedir. Dolayısıyla tüm vücut ışınlaması, beyin ve omuriliğin beraberinde ışınlaması durumunda etkin bir tedavi cihazıdır. Ayrıca vücudun farklı noktalarında bulunan birden fazla metastatik tümörü de bir seferde tedavi edebilme olanağı sunar."
Tomoterapi'nin diğer cihazlardan farkı
23 milyon TL. ye mal olan Tomoterapi cihazı kanserli bölgenin çevresindeki sağlıklı dokuları maksimum seviyede koruyarak, vücudun en hayati ve hassas bölgelerine bile yüksek dozda ışın göndererek tümörün yok edilmesi veya küçültülmesini sağladığını ifade eden Dr. Burhanedtin Zincircioğlu;"Tomoterapi cihazı, bilinen bütün radyoterapi cihazlarının yaptığı işi tek başına yapabilen bir cihazdır. Günümüzde konformal tedavi imkanı sağlayabilen Lineer Akseleratör cihazları mevcuttur. Bu cihazlarla 3 boyutlu konformal radyoterapi (3D CRT) ve yoğunluk ayarlı radyoterapi (IMRT) yapma imkanı vardır. Son zamanlarda IMRT için artan bir ilgi mevcuttur. IMRT ile daha yüksek tümör dozu ve minimum çevre sağlam doku dozu elde etmek mümkündür. Bu tedavi şekillerinin hepsi, Tomoterapi cihazıyla tek bir defada yapılabilmektedir. Bu da Tomoterapi cihazının diğer cihazlardan farklı kılan en önemli özellikleridir. " şeklinde açıkladı.
Hastada nasıl bir etki yaratıyor?
Bizim için de hasta için de ikinci önemli faydası bu cihaz ile hasta konforunun da maksimum derecede sağlanmasıdır. Çünkü radyoterapinin yapıldığı yerin özelliklerine göre hastayı rahatsız edici yan etkileri gelişir. Bulantı, kusma, daralma hissi, yorgunluk, bitkinlik, halsizlik, ağız yaraları, yutarken ağrı, ishal… Vb. şikayetler Tomoterapi ile minimumda yaşandığı için, hasta radyoterapisini aldıktan sonra daha kolaylıkla günlük yaşamına devam edebilir.
Işınlanan bölge ve dozuna bağlı olarak tedavi süresi ortalama 15- 20 dakikadır. Seanslar genelde günde bir kez, haftada beş gün uygulanabileceği gibi steroataktik radyoterapi yapılarak daha küçük boyutlu tümörlere bir seferde çok yüksek doz (özellikle beyin metastazları, beyin tümörleri …vb.) Stereotaktik vücut radyoterapisi ile birkaç gün içinde bitirilebilen yüksek dozlarda tedaviler (küçük boyutlu akciğer, prostat tümörleri, karaciğer metastazları, boyun metastazları…vb.) uygulanabilir
Tomoterapi tüm kanser türlerinin ışınla tedavisinde güvenle kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra ışınlama hassasiyeti bakımından özellikle tercih edilen tümörler şöyle;
• Beyin tümörleri
• Akciğer tümörleri
• Tüm baş – boyun kanserleri (Gırtlak, Geniz ve Tükürük Bezi Tümörleri)
• Meme Tümörleri
• Prostat Tümörleri
Kaynak: Dicle Universitesi Hastaneleri Basın-Yayın ve Halkla İlişkiler Birimi