Mardin'de asırlık zeytinlerin geni, tarihi manastırın bahçesinde korunuyor

Tarihi Deyrulzafaran Manastırı bahçesinde yürütülen "Zeytin Gen Bahçesi Projesi" ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yetiştirilen 25 çeşit zeytinin üretiminin yaygınlaştırılması hedefleniyor

Genel 07.11.2022, 12:07 07.11.2022, 15:02
Mardin'de asırlık zeytinlerin geni, tarihi manastırın bahçesinde korunuyor

MARDİN (AA) - HALİL İBRAHİM SİNCAR - Mardin'deki tarihi Deyrulzafaran Manastırı bahçesinde uygulanan proje ile asırlık zeytinlerin üretimi yapılarak, geni korunuyor.

Yaklaşık 15 yıldır zeytin üretimi yapılan Deyrulzafaran Manastırı'nın bahçesinde, Harran Üniversitesi ile Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı iş birliği ve Mardin Valiliğinin destekleriyle 4 yıldır "Zeytin Gen Bahçesi Projesi" uygulanıyor.

Kent merkezine 4 kilometre uzaklıkta yer alan, 5. yüzyıldan başlayarak farklı zamanlarda yapılan eklentilerle bugünkü haline 18. yüzyılda kavuşan Deyrulzafaran Manastırı bahçesinde proje kapsamında "Gen Bahçesi" kuruldu.

Tarihi yapının bahçesinde, Mardin'e özgü başta "halhal", "mavi", "zoncuk", "melkabazi" ve "belloti"nin de aralarında bulunduğu, bölge illerindeki 25 çeşit zeytinin üretimi yapılıyor.

Hasat edilen zeytinler, sofralık ve zeytinyağı için ayrılıyor. Soğuk sıkımla elde edilen zeytinyağı, manastırın adını taşıyan "Dzafaran" markasıyla satışa sunulurken, bir kısmı ise dini ritüellerde kullanılmak üzere çevredeki kilise ve manastırlara gönderiliyor.

- "Talepte her yıl artan bir ivmeye sahibiz"

Deyrulzafaran Manastırı'nda görevli ziraat mühendisi İshak Bayyiğit, AA muhabirine, tarihi manastırın, ekonomik yeterliliğini sağlaması için tarımsal faaliyetlere de ev sahipliği yaptığını söyledi.

Manastır sınırlarında son 10 yıldır daha profesyonel anlamda yetiştiricilik yapıldığını ifade eden Bayyiğit, "Manastır içerisinde yaklaşık 750 dönüm bahçe söz konusu. 300 dönümde zeytin üretiliyor. 300 dönümde badem, geri kalanda ise üzüm ve nar yetiştiriliyor. Zeytinde bir sene var bir sene yok yılı. Şu anda kuraklığın da etkisiyle ürünlerde bir miktar düşüş olduğunu gözlemliyoruz. Geçen yıl yaklaşık 100 ton almıştık, bu yıl da 70 ton civarında ürün beklentimiz var." dedi.

Bayyiğit, hasat edilen zeytinlerin bir kısmının Derik ilçesinde 25 derecede soğuk sıkımla zeytinyağına dönüştürüldüğünü, bir kısmının ise sofralık olarak değerlendirildiğini dile getirdi.

Elde edilen ürünlerin bir kısmını gelen turistler için satışa sunduklarını belirten Bayyiğit, yoğun talep ve verimin artmasıyla yurt dışına da açılmayı planladıklarını kaydetti.

Bayyiğit, "Talepte her yıl artan bir ivmeye sahibiz. Miktardaki artış dışarıya açılmamızı sağlayacak." ifadelerini kullandı.

- "Yerel zeytin kaynaklarını burada koruma altına alıyoruz"

Manastır bahçesinde 4 yıl önce "Gen Bahçesi" kurulduğunu anlatan Bayyiğit, zeytin üretiminin sürdüğünü söyledi.

Bayyiğit, "Bölgemizin yerel zeytin kaynaklarını burada koruma altına alıyoruz. İlerleyen yıllarda elde edeceğimiz sürgünleri, çeşitleri, üreticilerle paylaşıp, bölgemizde bir anlamda yerel zeytin çeşitlerini de yaygınlaştırmayı istiyoruz. Hem çeşidimizi artırma anlamında hem de bölgede tesis edilecek zeytin bahçelerinde bu çeşitlerin var olması için gerekli hazırlıklarımızı yapıyoruz." diye konuştu.

İklim değişikliğine de dikkati çeken Bayyiğit, yerel ürünleri koruyarak, geçmişten devraldıkları mirası geleceğe aktarmak istediklerini belirtti.

Bayyiğit, şöyle devam etti:

"Küresel ısınmanın getirmiş olduğu iklimsel çeşitlilik, verim ve kaliteyi ciddi anlamda düşürüyor ama yerel çeşitler bu tür iklimsel değişimlere karşı bir dayanım oluşturuyor ve dolayısıyla üreticilerin kendi yerel çeşitleriyle tesis ve bahçe kurmaları iklim değişimine karşı mücadelede onlara büyük bir avantaj sağlayacaktır. Dışarıdan başka çeşitlerin getirilmesi iklim değişikliğine karşı verim ve kalitede ciddi kayıplara neden olacaktır. İklim değişikliğine karşı bölgemizin yerel çeşitleri koruma altına alıp, kendi çeşitlerimizle yola devam edip, verim ve kaliteyi de korumuş oluyoruz."

Manastır bahçesinde zeytin hasadı yapan işçilerden Fatma Sakı, sabah saatlerinden itibaren zeytin topladıklarını belirterek, üretilen zeytinlerin kaliteli ve lezzetli olduğunu söyledi.

Yorumlar (0)
Yorum yapabilmek için lütfen üye girişi yapınız!
Günün Anketi Tümü
Midyatgazete.com'un En Çok Hangi Hizmetinden Faydalanıyorsunuz?
Namaz Vakti 29 Mart 2023
İmsak
Güneş
Öğle
İkindi
Akşam
Yatsı
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 28 60
2. Eyüpspor 27 53
3. Pendikspor 27 50
4. Rizespor 26 49
5. Sakaryaspor 27 49
6. Keçiörengücü 28 47
7. Bodrumspor 27 42
8. Manisa FK 26 42
9. Göztepe 27 41
10. Boluspor 27 41
11. Bandırmaspor 26 40
12. Tuzlaspor 27 28
13. Erzurumspor 26 25
14. Altay 27 25
15. Adanaspor 28 25
16. Altınordu 27 23
17. Gençlerbirliği 27 21
18. Denizlispor 28 17
19. Yeni Malatyaspor 28 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13
Günün Karikatürü Tümü