Gazze'de kırılgan ateşkesin sürdüğü bir dönemde, ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı kısa ama etkisi büyük açıklama, bölgeyi yeniden tedirgin etti.
Trump'ın, "ikinci aşama yakında değişecek" sözleri, Washington'un planının ne olduğu konusunda soru işaretlerini artırırken, uzmanlar bu söylemin siyonist rejimin uzun süredir dillendirdiği fiili bölünme senaryolarını güçlendirebileceğine dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz ekim ayında yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, ilk aşamada ateşin durdurulması, işgalcilerin bazı bölgelerden çekilmesi, esir takası ve insani yardım akışı üzerine kuruluydu. Ancak Gazze'nin savaş sonrası yönetimini kapsayan ikinci aşama için tarafların resmî bir mutabakata varmadığı biliniyor. Bu belirsizlik sürerken Trump'ın ani çıkışı, sürecin seyrini değiştirebilecek yeni hamlelerin habercisi olarak yorumlandı.
17. madde kapıda mı?
Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi uzmanı Dr. Said Okaşa, Trump'ın sözünü ettiği değişikliğin muhtemelen anlaşmanın en tartışmalı hükümlerinden biri olan 17. madde ile bağlantılı olduğunu söylüyor.
Bu madde, taraflardan biri kabul etmese bile planın tek taraflı şekilde ilerletilmesine imkân veriyor.
Uzmanlara göre bu hükmün devreye sokulması, siyonist rejimin bölgede kontrol ettiği alanları "uluslararası istikrar gücüne devredilen yeni bölgeler" olarak tanımlayarak Gazze'de "eski" ve "yeni" ayrımını derinleştirebilir.
Dr. Okaşa, böyle bir adımın "ne savaş ne barış" şeklinde uzayan, sonu belirsiz bir çıkmaza yol açabileceğini belirtiyor.
Filistinli analist Dr. Ayman el-Rakkab da Trump'ın muğlak açıklamasının siyonist rejimin bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde fiili bölünme ihtimalini artırdığını ifade ediyor.
ABD–siyonist rejim çizgisi: Belirsizlik ve güvensizlik
Gazze'deki barış sürecine ilişkin her kritik adımın Washington–Tel Aviv hattında şekillendiği biliniyor. Ancak Trump yönetiminin ani ve öngörülemez çıkışları, Filistinli uzmanlar tarafından uzun süredir "güvenilmez bir yaklaşım" olarak görülüyor.
Axios'un haberine göre Trump, 25 Aralık'tan önce ikinci aşamaya geçildiğini ilan etmek istiyor, fakat bu adımın içeriği belirsiz. Bu belirsizlik, siyonist rejimin sahadaki durumu kendi lehine çevirmek için süreci manipüle edebileceği endişesini artırıyor.
Son dönemde işgal basınında da Gazze'nin demografisini, yerleşim yerlerini ve idari yapısını kökten değiştirmeye yönelik çeşitli planlar dolaşıma sokuldu.
Yedioth Ahronoth'un iddiasına göre rejim, yaklaşık iki milyon Filistinliyi kontrol ettiği yeni bölgelere kaydırmayı ve bazı bölgeleri tamamen sivil nüfustan boşaltmayı hedefliyor.
Batılı diplomatlar da Amerikan planının Gazze'yi kalıcı biçimde ikiye ayırma riskini barındırdığı uyarısında bulunuyor.
Mısır'dan net mesaj: Gazze bölünemez
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Avrupa temaslarında yaptığı açıklamalarda Gazze ile Batı Şeria'nın birliğinin korunmasının "kırmızı çizgi" olduğunu vurgulayarak, hiçbir adımın Filistin topraklarının parçalanmasına hizmet etmesine izin vermeyeceklerini söyledi.
Kahire'nin, hem 17. maddenin devreye sokulmasını hem de ateşkesi zayıflatacak olası değişiklikleri engellemek için yoğun diplomatik temas yürüttüğü bildiriliyor.
Tüm senaryolar masada
Uzmanlara göre Trump'ın belirsiz söylemleri, siyonist rejimin sahadaki fiili uygulamaları ve uluslararası planlamanın netlik kazanmaması nedeniyle, önümüzdeki süreçte her türlü senaryo olasılıklar arasında yer alıyor.
Gazze'deki ikinci aşamaya dair gelişmelerin açık, şeffaf ve uluslararası toplumun denetimine tabi mekanizmalarla yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor.
Trump'ın çıkışı sadece teknik bir revizyon değil; bölgede hassas dengeleri yeniden sarsabilecek, ateşkesi zora sokabilecek ve Filistin'in bütünlüğü açısından tehlike barındıran bir adım olarak değerlendiriliyor. (İLKHA)
