Atık sular elektrik ve gübreye dönüşüyor

ŞANLIURFA (AA) - YASİN DİKME - Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen atık su arıtma tesisinde arıtılan su tarımsal alanda kullanılırken, atık sudan elde edilen çamur da gübre ve elektriğe dönüştürülüyor.

Akçamescit Mahallesi'nde yaklaşık 2 yıl önce 80 bin metrekare üzerinde kurulan tesiste solar çamur kurutma alanı, dinlenme alanı, ayrıştırma üniteleri, enerji üretme alanı ve çökeltme tankları bulunuyor.

Şanlıurfa'nın 3 merkez ilçesinin atık suları borularla bu tesise taşınıyor. Günlük 145 bin metreküp kapasiteli tesiste arıtılan su, borularla tarımsal alana gönderiliyor. Biyolojik atıklardan gübre elde edilen tesiste, arıtma sonucu ortaya çıkan gazdan da elektrik elde ediliyor.

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Nihat Çiftçi, 2 yıl önce yapımına başlanan tesisin testlerinin yapıldığını ve faaliyete geçirdiklerini söyledi.

Merkez ilçelerin atık suyunu tesiste toplayacaklarını ifade eden Çiftçi, şunları kaydetti:

"Tesisimiz 80 bin metrekare üzerinde kurulu. Yerel yönetimler anlamında bölgemizin en önemli yatırımlarından biridir. Çok kısa bir sürede hibe alarak bu projeyi tamamladık. Projemizin yüzde 75'i hibe yüzde 25'i ise belediyemizin kaynağıyla yaptık. Avrupa Birliği hibesiyle bu projeyi yaptık. Şanlıurfa için çok önemli olan bu doğa dostu, insan sağlığını tehdit eden tüm unsurları ortadan kaldıran bir proje. Hiçbir şeye yaramayan atık sudan enerji, gübre elde edilen ve tarımda kullanılacak temiz su elde edilen, yanı sıra milli ekonomiye katkı sağlayan bir projeyi hayata geçirdik."

Tesiste ilk başta 3 megavat kadar enerji üretileceğini, günlük 145 bin metreküp su arıtılacağını aktaran Çiftçi, şöyle devam etti:

"Tesiste solar kurutma sistemi ayrıştırma üniteleri, dinlenme havuzları ve enerji üretme tesisi bulunmakta. Öncelikle elde edilen enerjiyi tesiste kullanacağız. Bunun yanında elde edilecek gübre ve suyu bedelsiz bir şekilde vatandaşlarımızın kullanımına sunacağız. Şanlıurfa'mız tarım kenti, bunu ilk başta Siverek, Bozova ve Akçakale ilçemizde hayata geçirdik. Oradaki üreticilerimize gübre dağıtıyoruz. Diğer ilçelerimizde çalışmalar devam ediyor. Üretilecek gübre çok tabii bir gübre, bitkinin gelişmesinde yapılan testlerde çok önem arz ediyor. Bitkinin verimli olabilmesi için çiftçimize önemli bir katkı vermiş olacağız. Çiftçimiz bu gübreyi almasa suni gübre alıp kullanacak. Bu da ek bir maliyet olacak. 13 ilçemizin atık suyunu bu şekilde kullanmaya çalışıyoruz. Bizler bunu artırmak istiyoruz. Tarım şehri olarak her şeyi değerlendirerek ekonomiye katkı sunmaya çalışıyoruz. Enerjiyi, bilgiyi, bilimi kullanan mantıklı projeleri hizmete sunmaya devam ediyoruz. "

Bütün testleri yapılan arıtma tesisinin, bir süre sonra tam kapasiteyle çalışacağı bildirildi.

- Su kullanımı çok önemli

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, Atatürk Barajı'ndan gelen suyun bölgede yeterince değerlendirilmediğini söyledi.

Atık suyun arıtılıp tekrar değerlendirilmesinin dünyada son yıllarda önemli hale geldiğini vurgulayan Öztürkmen, şunları kaydetti:

"Çağımızda su çok kıymetli hale geldi. Şanlıurfa'da bu tür tesislerin hayata geçirilmiş olması mutluluk verici. Bu çalışmayla kötü su kullanımından kaynaklanan bölgede çoraklaşma ve tuzlulaşmanın önüne geçilmiş olunacak. Bunun yanında arıtılan su ile ovada daha fazla alan sulanmış olacak. Bununla birlikte çevre kirliliğinin önüne geçilmiş olunacak. Atık suların arıtılması geleceğimiz için önemli bir adım."

Atık sudan elde edilen gübrenin çok kıymetli olduğunu anlatan Öztürkmen, şunları kaydetti:

"Atık suyun çamurundan gübre üretimini başta İngiltere ile Avrupa'da birkaç ülke yapıyor. Atık sudan elde edilen çamur kurutulup kompost halinde çürütülerek tarımda kullanılıyor. Bu gübre büyük oranda mikro element katkılı, dolayısıyla toprakta hem fiziksel gelişmeyi hem de verimi artıyor. Bunu yaparken kontrollerin iyi yapılması gerekiyor. Bu tür tesislerin bölgede sayısının artırılması gerekiyor çünkü gelecekte Türkiye dahil olmak üzere dünyadaki birçok ülkede su krizi başlayacağını düşünüyoruz. Bu tesisler gelecek için çok önemli yatırımlardır. Doğal hayatı koruma adına, atık suların iyileştirilmesi adına çok güzel bir adım. Su gibi önemli değerlerin koruması anlamında atılacak her adım ve çalışma geleceğe atılmış bir temeldir. Çünkü gelecek toprak ve su çok önemli değerler olacak."