Mardin'de enerji tasarruflu tarihi taş bina: Tamirevi

MARDİN (AA) - MEHMET KARA - Mardin'de geleneksel taş işçiliğiyle inşa edilmiş tarihi taş yapı, enerji verimliği esasına uygun restore edilmesinin ardından müze ve sanatçı konuk evi olarak hizmete açıldı.

Kültürel Mirası Koruma Derneğinin (KMKD) Edinburgh World Heritage ile yürüttüğü, British Council tarafından Kültürel Koruma Fonu kapsamında desteklenen, Türkiye'nin enerji verimliliği esasına göre restore edilmiş ilk tarihi binası Tamirevi'nde, çalışmalar tamamlandı.

Kültürel Mirasın Korunmasında Kapasite Geliştirme (KORU) Projesinin önemli bir ayağı alan Tamirevi, Mardin'in tarihi merkezinde giriş katı müze, üst katı sanatçı konuk evi olarak ziyarete açıldı.

Geleneksel taş işçiliğiyle yapılan ve zamanla tahrip olan bina, enerji verimliliği esasına uygun olarak Edinburg'da eğitim alan taş ustaları tarafından restore edildi.

Binanın giriş katına açılan sergide, binalardaki enerji verimliği üzerine birçok önemli bilgi yer alıyor.

- "Mardin'in kültürel miras açısından çok özel bir yeri var"

KMKD Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Yavuz Özkaya, açılışın ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, kültürel mirasın korunmasının önemine dikkati çekti.

Özkaya, Edinburgh World Heritage ile ortak yürütülen projenin toplumların tecrübelerini paylaşmaları açısından da önemli olduğunu belirterek, "Antakya ve Mardin'de KORU Projesi'ni yürütüyoruz ve kültürel mirasın korunması için bu çok önemli. Ciddi eğitimler var. Gazeteciler, ev sahipleri ve uzmanlara eğitimler verildi. Güz okullarında mimarlık ve teknik okullardaki öğrenciler buralarda konuk edildi, eğitim aldı. Dernek olarak belgeleme projeleriyle başladık. Anadolu'da yaşamış toplumların yarattığı, sahipsiz kalan kültürel mirasın yeniden anlaşılması için çalışıyoruz." diye konuştu.

"Mardin'in kültürel miras açısından çok özel bir yeri var." diyen Özkaya, "Herkes çok heyecanlıydı. Burası yerel ve uluslararası ortakların güzel çalışmasının bir ürünüydü. Enerji verimliliğini önemseyen bir proje. Eski kentte insanların evlerini terk ettiği bir dönemde yaşam standartlarını yükseltip, insanların ayrılmamalarını istiyoruz." ifadelerini kullandı.

Özkaya, proje kapsamında birçok eğitim verildiğini ve kültürel mirası korumada yerel halkın katkılarının önemli olduğunu söyledi.

KMKD Kültürel Miras Yöneticisi Dr. Banu Pekol da restorasyon ve enerji verimliliği arasındaki bağa dikkati çekti.

Pekol, "Dünya müthiş bir iklim kriziyle karşı karşıya. Kültürel mirası koruma da son dönemlerde önemli tartışma konularından ve sadece mimarlarla ilgili bir konu değil. Biz de tarihi binalarda enerji verimliği üzerine çalışıyoruz. Buradaki eski taş binaları restore etmek zaten başlı başına bir enerji verimliliği. Bu binalar zaten kendinden izolasyonlu ve aynı zamanda depreme dayanıklı. Dünyada, özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinde bu restorasyon süreci enerji verimliği esasına göre yapılıyor." dedi.

Binanın restorasyon ve enerji verimliğini birleştiren Türkiye'deki ilk proje olduğunu söyleyen Pekol, şunları kaydetti:

"Binada güneş enerjisini elektriğe dönüştüren paneller kullandık. Gerektiğinde şebekeye bile enerji verebilen bir sistem bu. Aynı zamanda hava kaynaklı ısı pompası ile doğadaki bir ısıyı hem ısıtmada hem soğutmada kullanıyoruz. Mardin'de İskoçya'daki gibi ısıtma değil soğutma üzerine düşündük. Ayrıca kişisel olarak bu konuda neler yapılabileceğine de sergide yer verdik."

Pekol, sözlerini, "Kasım ayında İstanbul'da tarihi evlerde enerji verimliliği üzerine bir çalıştay ve eğitim programı düzenliyoruz. Gezegenimize daha verimli binalar bırakmak istiyoruz. "diyerek tamamladı.